Bùng nổ những nhà sáng tạo nội dung về bỏ việc

Cô gái 30 tuổi cho biết thông qua việc xây kênh về nội dung nghỉ việc, kiếm tiền từ livestream bán hàng và quảng cáo, cô đã có thu nhập hơn 50.000 tệ (khoảng 170 triệu đồng) trong tháng 8/2024.

Các nền tảng mạng xã hội Trung Quốc gần đây chứng kiến sự gia tăng bùng nổ của các nhà sáng tạo nội dung như Lu, những người khởi nghiệp online sau khi nghỉ việc.

Theo nền tảng phân tích dữ liệu Feigua, số người tham gia chủ đề “Tôi đã nghỉ việc” trên mạng xã hội Xiaohongshu đã tăng thêm hơn 21.000 người trong nửa đầu năm, phần lớn là cựu nhân viên của các công ty Internet như ByteDance, Tencent và Alibaba.

Đăng một bức ảnh thẻ nhân viên cùng chú thích có nội dung khiêu khích như “Một like và tôi nghỉ việc” là động thái khởi đầu điển hình của nhiều vlogger nhằm thu hút lượng người theo dõi ban đầu đồng thời gia nhập đội quân “vlogger nghỉ việc”.

Ông Xia Zhinan, Viện trưởng Newrank, một tổ chức nghiên cứu truyền thông mới, nói rằng áp lực việc làm tại Trung Quốc đã lên cao trong những năm gần đây, nhất là khi các công ty Internet thường xuyên sa thải nhân viên để cắt giảm chi phí. Sự bùng nổ của các vlogger nghỉ việc phản ánh sự không hài lòng của thế hệ trẻ với môi trường làm việc.

“Nhiều người theo dõi vlogger nghỉ việc như một hình thức thỏa mãn cảm xúc của chính mình và ngưỡng mộ người dám theo đuổi cuộc sống mà người khác chỉ mơ ước”, ông nói.

Cô Lu nghỉ vào tháng 10/2023, trùng hợp với làn sóng thảo luận về các vấn đề việc làm tại Trung Quốc. Theo thống kê của Xiaohongshu, các bài đăng liên quan đến nơi làm việc đã tăng 132% so với cùng kỳ năm trước. Thời điểm đó tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên nước này ở mức kỷ lục hơn 21%. Alibaba đã sa thải khoảng 20.000 nhân viên năm 2023, con số lớn nhất trong một thập kỷ; trong khi Tencent cũng giảm khoảng 3.000 người.

Cả Lu Xixi và chồng đều làm việc tại các công ty Internet và việc sa thải rất tàn khốc. “Chúng tôi đều gần 30 tuổi và rất có khả năng chúng tôi sẽ mất việc nếu tiếp tục làm việc cật lực tại các công ty công nghệ lớn này”, cô chia sẻ.

Lu so sánh việc làm vlogger nghỉ việc với công việc lái xe công nghệ và giao hàng, tức cả ba đều là những lựa chọn phổ biến khi nghỉ việc. “Nó giống như một hồ chứa cho người thất nghiệp”, cô nói.

Giống Lu, một blogger có tên Yuanbaome đã làm việc cho ba công ty Internet, chịu đựng khối lượng công việc lớn liên tục trong 6 năm sau khi tốt nghiệp, hiếm khi nghỉ hơn một ngày. Cô thậm chí phải làm việc trên máy tính xách tay trong một chuyến đi đến Tây Tạng, đẩy mình đến giới hạn thể chất.

“Chiếc xe cần bảo trì, con người cũng vậy”, cô nói.

Vào ngày nộp đơn từ chức tháng 4 năm nay, cô viết trên mạng xã hội: “Rời bỏ một công việc khiến tôi không hạnh phúc có thể giải phóng gấp mười lần năng lượng và ảnh hưởng đến hàng trăm lần người khác, tại sao không?”.

Nhưng rời khỏi ngành công nghiệp Internet cũng đi kèm với những thách thức mới. Khi từ chức, Lu tận dụng kinh nghiệm làm việc của mình và đăng tải nội dung như “Tôi đã từ chức từ một gã khổng lồ Internet và cuối cùng có thể nói sự thật”, thu hút hơn 1.000 lượt thích và nhanh chóng kiếm được người theo dõi và các hợp đồng quảng cáo. Nhưng thu nhập này không thể so sánh với mức lương trước đây, đặc biệt vào mùa quảng cáo thấp điểm, ít đơn hàng, dẫn đến những giai đoạn lo lắng và không chắc chắn.

Lu nhận ra không thể chỉ là một nhà sáng tạo nội dung. Lúc này cô bắt đầu bán hàng online và cung cấp dịch vụ tư vấn trả phí cho những người tìm kiếm phỏng vấn việc làm và quản lý truyền thông, dần dần tăng thu nhập của mình.

Lu hiện coi mình là “công ty một người”, mặc dù có rất nhiều công việc, cô tìm thấy niềm vui thực sự trong việc làm điều mình đam mê. “Tôi khao khát tự do và muốn không phải làm việc cho người khác nếu có thể. Hơn nữa, sự kỳ thị về tuổi tác và thực tế tôi đã kết hôn mà không có con gần như là một sát thủ sự nghiệp”, cô nói.

Nhưng không phải mọi con đường đều trải hoa hồng. Một tháng sau khi từ chức, Yuanbaomei than thở trên kênh 15.000 người theo dõi của mình rằng áp lực tài chính và căng thẳng vẫn tồn tại. “Tôi kiếm được nhiều hơn so với khi đi làm, nhưng vẫn cảm thấy lo lắng”, cô nói.

Cô cảm thấy lo sợ mỗi khi kiếm tiền. “Mức thu nhập này có sẽ kéo dài không? Tôi có thể kiếm được nhiều như vậy nữa không?” cô tự hỏi.

Yuanbaomei sau đó đã có một sự giác ngộ. Cô cần mạng lưới an toàn tâm lý của việc làm trong ngành Internet để duy trì thói quen và sức khỏe tinh thần. Vào tháng 7, cô kết thúc hai tháng nghỉ ngơi và trở lại thị trường lao động.

Chuyên gia Xia nhận thấy hầu hết những nhà sáng tạo nội dung nghỉ việc không thể duy trì sự nghiệp của họ trong thời gian dài. Việc tạo và quản lý nội dung hàng ngày cực kỳ tốn thời gian và đòi hỏi cao, thường bền vững trong khoảng 6 tháng. Nếu không thể tạo ra lượng truy cập và kiếm tiền từ nội dung của họ thông qua quảng cáo hoặc bán hàng, những người này sẽ nhanh chóng đối mặt với vấn đề thu nhập.

Zou Sheng, phó giáo sư truyền thông tại Đại học Baptist, Hong Kong nói rằng thực tế là các nhà sáng tạo nội dung từ chức có thể gây tiếng vang vì đã phản ánh sự bất ổn ngày càng tăng trong phát triển sự nghiệp, lo lắng về thị trường việc làm và xu hướng của giới trẻ hướng tới các con đường sự nghiệp không truyền thống.

Ông chỉ ra rằng việc sản xuất và tiêu thụ nội dung của các vlogger từ chức có phần giống như “một quá trình chia sẻ cảm xúc giải tỏa” và đây là “sản phẩm của thời đại”.

Mặc dù Yuanbaomei không thích bị gắn nhãn “vlogger nghỉ việc”, cô vẫn coi trọng những trải nghiệm độc đáo khi làm một người sáng tạo nội dung. Cô nói rằng người Trung Quốc liên tục bị đẩy theo một con đường định sẵn trong suốt cuộc đời, từ giáo dục đến hôn nhân và con cái.

“Do đó, việc mọi người tạm rời xa kỳ vọng của xã hội và dành thời gian để tìm một con đường mà họ thực sự yêu thích là đáng giá”, cô nói.

Bảo Nhiên (Theo Thinkchina)